Terapia manualna - najbardziej efektywną metodą rehabilitacji?

Terapia manualna to metoda fizjoterapii wykorzystująca cały wachlarz technik, chwytów i pozycji ułożeniowych pacjenta. Stosuje techniki diagnostyczne oraz terapeutyczne w celu wykrycia przyczyn i opracowania metod leczenia schorzeń kręgosłupa i układu ruchu. Jest uznawana za najbardziej efektywną metodę rehabilitacji. Pozytywnie wpływa na poprawę ruchomości w stawach i na zmniejszenie, a nawet zniwelowanie dolegliwości bólowych.

Terapia manualna, w odróżnieniu od leczenia konwencjonalnego, to jedna z metod fizjoterapii i jednocześnie terapia holistyczna, której celem jest nie tylko doraźne złagodzenie dolegliwości, ale możliwie trwała poprawa stanu zdrowia pacjenta. Odbywa się to poprzez odblokowanie stawów lub fragmentów kręgosłupa i przywrócenie w miarę normalnej ruchomości w leczonych obszarach.

Do diagnozowania i leczenia wykorzystywane są dłonie i dotyk oraz różne rodzaje ucisku. Terapia manualna określana jest czasem jako chiropraktyka, ale w odróżnieniu od kręgarstwa, oparta jest na solidnych podstawach medycznych i znajomości anatomii organizmu.

Terapia manualna w dysfunkcjach układu ruchu prowadzona jest na specjalnym stole. Przypomina on kozetkę lub stół do wykonywania masażu. Podczas leczenia bardzo ważna jest odpowiednia pozycja pacjenta. Terapeuta wykonuje dłońmi określone uciski i pchnięcia w wyznaczonych miejscach w pobliżu chorego obszaru w celu przywrócenia właściwego ułożenia przemieszczonych lub zablokowanych struktur. Uciskane są wszystkie tkanki miękkie: skóra, mięśnie, wiązadła, nerwy i ścięgna. Terapia manualna kręgosłupa polega na przywróceniu na właściwe miejsce kręgów i dysków (krążków międzykręgowych).

• Terapię manualną zaleca się, kiedy występują:

  • bóle na przykład w obrębie kręgosłupa,
  • zwyrodnienia i skrzywienia kręgosłupa.
  • wady postawy i nerwobóle, przemęczenie, niedostatek snu.

  Terapeuta uzyskuje cel poprzez uciskanie i masaż tkanek leżących w pobliżu kręgosłupa. Manipulacje stawów mają doprowadzić najpierw do odblokowania napiętego mięśnia, a dopiero potem stawu. W tym celu terapeuta rozgrzewa zablokowany mięsień poprzez uciskanie, ugniatanie i rozciąganie bolesnego miejsca pod różnymi kątami. Kiedy blokada puszcza, mięsień ustawiany jest na właściwej pozycji.

  Techniki w terapii manualnej

  • Masaż poprzeczny – polega na rozcieraniu tkanek w kierunku poprzecznym do ułożenia włókien mięśnia, wiązadła czy przyczepu mięśnia do kości. Celem jest poprawa ukrwienia i ruchomości, zmniejszenie bólu i stymulacja procesów przeciwzapalnych.
  • Masaż funkcyjny – łączy się tu ruch w stawie z masażem i rozciąganiem mięśnia połączonego ze stawem. Wykonuje się go na maksymalnie rozluźnionych mięśniach. Ruch w kierunku przeciwnym do tego, jaki normalnie jest udziałem leczonego mięśnia, wykonuje terapeuta bez udziału pacjenta. Celem jest rozluźnienie i odprężenie tkanek.
  • Masaż tkanek głębokich – to bardzo subtelny, wykonywany wolnymi ruchami masaż, który powoduje wydłużenie, rozluźnienie i rozciągnięcie mięśni i ścięgien. Jego celem jest relaksacja wegetatywnego układu nerwowego, zmniejszenie bólu, przywrócenie lepszej postawy i płynności ruchów oraz poprawa gibkości ciała przez zmianę struktury i ograniczeń ruchomości mięśni oraz elementów tkanki łącznej.
  • Stretching – polega na rozciąganiu jednego mięśnia lub grupy mięśni. Pacjent najpierw napina mięśnie. Już po ich rozluźnieniu terapeuta powoduje ich rozciągnięcie.
  • Neuromobilizacja – polega na bezpośrednim działaniu na układ nerwowy poprzez „pociąganie” nerwu, czyli jego napinanie lub uruchamianie przez wykonywanie odpowiednich kombinacji ruchowych i ustawień. Celem jest usprawnienie elastyczności i ruchomości leczonego nerwu. Przez to pobudzenie procesów przewodnictwa nerwowego i stymulacja lepszego gojenia się tkanek.
  • Manipulacje stawów – określane też jako chiropraktyka, to metoda szybkiego uruchomienia zablokowanego stawu (towarzyszy jej często dźwięk kliknięcia lub chrupnięcia).
  • Mobilizacje – czyli aktywność ukierunkowana na zapewnienie płynności ruchów stawów oraz poprawy lub zwiększenia ruchomości w stawie.

  Z uwagi na fakt, że terapia manualna jest metodą traktującą ciało i proces leczenia holistycznie, pacjenci poza zabiegami otrzymują też zalecenia do gimnastykowania się w domu i informacje dotyczące zdrowego stylu życia.